โดย อ.พญ.กัณฑริดา ศรีพานิชกุลชัย

ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

สำหรับผู้ที่รู้สึกว่าการกินยา PrEP ทุกวันเป็นเรื่องยาก อาจลืม หรือ ไม่สะดวก ปัจจุบันมีทางเลือกใหม่ที่น่าสนใจนั่นคือ PrEP แบบฉีด ซึ่งเป็นอีกหนึ่งความก้าวหน้าทางการแพทย์ที่ช่วยให้การป้องกัน HIV ง่ายและสะดวกสบายยิ่งขึ้น บทความนี้จะสรุปทุกเรื่องที่คุณต้องรู้เกี่ยวกับ PrEP รูปแบบใหม่นี้ค่ะ

PrEP แบบฉีดคืออะไร?

PrEP แบบฉีด คือยาป้องกัน HIV ก่อนการมีความเสี่ยงในรูปแบบฉีด ซึ่งออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหาการลืมกินยาหรือไม่สะดวกในการกินยาทุกวัน ทำให้ระดับยาในร่างกายคงที่และป้องกันการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ

PrEP แบบฉีด ใช่ “วัคซีน HIV” หรือไม่?

ไม่ใช่ แม้จะฉีดในระยะเวลาห่างกันคล้ายวัคซีน แต่ PrEP แบบฉีดคือยาต้านไวรัสรูปแบบหนึ่ง ไม่ใช่วัคซีน

รู้จักยา PrEP แบบฉีด 2 ชนิด

ปัจจุบันมี PrEP แบบฉีดที่ได้รับการรับรองและอยู่ระหว่างการศึกษาอยู่ 2 ชนิดหลักๆ

1. Cabotegravir (คาโบทึกราเวียร์) ฉีดทุก 2 เดือน

   • เป็นยาฉีดเข้ากล้ามเนื้อบริเวณสะโพก

   • กำหนดการฉีดคือทุกๆ 2 เดือน

   • เป็นทางเลือกที่เข้าถึงได้มากขึ้นสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการกินยาทุกวัน

2. Lenacapavir (เลนาคาเวียร์) ฉีดทุก 6 เดือน

   • เป็นนวัตกรรมใหม่ที่กำลังจะมาถึงในอนาคต

   • โดดเด่นด้วยการฉีดเข้าชั้นผิวหนังเพียงปีละ 2 ครั้ง หรือทุกๆ 6 เดือน

   • ตัวยาสามารถคงอยู่ในร่างกายได้นาน ทำให้สะดวกอย่างยิ่ง

ทั้งสองชนิดมีประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อ HIV ได้ 66-100%

ข้อดีและข้อควรระวังของ PrEP แบบฉีด

• ข้อดี

  • สะดวก ไม่ต้องกังวลเรื่องการกินยาทุกวัน

  • ประสิทธิภาพสูง ให้การป้องกันที่ต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ

• ข้อควรระวัง

  • การหยุดยา หากต้องการหยุดฉีดแต่ยังมีความเสี่ยงอยู่ จำเป็นต้องเปลี่ยนไปกิน PrEP แบบเม็ดต่อในช่วงเปลี่ยนผ่าน เนื่องจากระดับยาฉีดที่ค่อยๆ ลดลงอาจไม่เพียงพอที่จะป้องกันการติดเชื้อได้

ใช้ PrEP แบบฉีดแล้ว ยังต้องใช้ถุงยางอนามัยไหม?

คำตอบคือ “จำเป็นอย่างยิ่ง” เหตุผลสำคัญคือ PrEP ทุกรูปแบบป้องกันได้แค่เชื้อ HIV เท่านั้น แต่ไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ ได้ เช่น

• ซิฟิลิส

• หนองใน และหนองในเทียม

• ไวรัสตับอักเสบเอ บีและซี

• เริม และหูด

ดังนั้น วิธีการป้องกันที่ดีที่สุดคือการใช้ PrEP ควบคู่ไปกับการใช้ถุงยางอนามัย และการชวนคู่นอนไปตรวจเลือดอย่างสม่ำเสมอ

ต้องการปรึกษาเชิงลึก ปรึกษาทีม Standbyyou แอดไลน์มาเป็นเพื่อนกับเราได้ที่

LINE: @standbyyou https://line.me/R/ti/p/@standbyyou